Liên Thích hợp Quốc lo bị cắt tiền khi Trump khiến cho tổng thống

Trong chiến dịch tranh cử, Trump phổ biến lần khẳng định ông sẽ cắt giảm ngân sách bỏ ra cho các chương trình Liên Hợp Quốc (LHQ) mà vị tỷ phú cho là tốn kém và không hiệu quả.

Đoạn ghi hình Donald Trump thuở còn là ngôi sao truyền hình, điện ảnh Trước khi thành tổng thống Mỹ, Donald Trump đã nổi tiếng khi đóng phổ thông lăng xê, sinh ra cùng hoa hậu hoàn vũ hay nhập cuộc chương trình truyền hình thực tế, sport tiêu khiển.

Sau khi Trump bất ngờ thắng lợi trong cuộc bầu cử tổng thống còn đảng Cộng hoà giành quyền giữ vững ở quốc hội, thắc mắc bây giờ đối với các nhà ngoại giao ở LHQ là chính quyền mới của Mỹ sẽ cắt giảm bao nhiêu ngân sách cho các chương trình của cơ quan này. 

Đa phần đảng viên Cộng hoà không có thiện cảm với LHQ. Một thăm dò mới đây của Trọng tâm Pew cho thấy chỉ 43% người thuộc đảng Cộng hoà có cái nhìn hăng hái đối với LHQ. Khoảng cách này giữa phe Cộng hoà và Dân chủ nới rộng đến 37 điểm, mức cách quãng lớn nhất kể từ khi Pew tìm hiểu về chủ đề này tham gia năm 1990, theo Reuters.

Gần 3 tuần sau ngày thành công, tổng thống đắc cử Trump vẫn chưa công bố chính sách với LHQ, nhưng ông đã phổ thông lần đãi đằng ý kiến không thiện cảm với công ty này suốt công đoạn tranh cử. 

Trump nghĩ là Mỹ đầu tư tiền của cho LHQ một bí quyết không hiệu quả. Ảnh: AP.

Những khoản đóng góp “không hiệu quả"

Về nhân tố ngân sách cho LHQ, vị tỷ phú cho rằng “Mỹ không thừa hưởng gì trong khoảng LHQ” và khoản đóng góp nguồn vốn của Mỹ cho cơ quan này “phân chia không hợp lý và không xứng đáng”. Ông Trump cũng phổ quát lần chỉ trích việc chính quyền Obama hỗ trợ cho các chương trình tạo ra vững bền và chuyển đổi khí hậu của LHQ. Ông cương trực đe nạt sẽ rút Mỹ khỏi các cam kết này, kéo theo đó là cắt giảm hoặc bãi bỏ hỗ trợ ngân sách.

Mỹ là nước đóng góp phổ quát nhất cho ngân sách chính của LHQ (khoảng 22%). Nước này cũng là nhà tài trợ bậc nhất cho các công ty lớn của LHQ, như Tổ chức các điều ghen tuông nạn LHQ (khoảng 1,5 tỷ USD trong khoảng Mỹ), Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) và Chương trình Phát triển LHQ (UNDP). Trong năm 2015, Mỹ đóng góp cho WFP và UNDP lần là lượt 1,48 tỷ đô la Mỹ và 83 triệu đô la Mỹ.

Về chi tiêu hoạt động của hàng ngũ giữ giàng hoà bình (7,87 tỷ USD), riêng khoản đóng góp từ Mỹ đã chiếm hữu 28.5%, theo Reuters. Đây là mức "kịch sườn" đối với một nước nhà, theo sau đó là Đức và Nhật. Đội lính “mũ nồi xanh" đang trong thời kỳ hoạt động cao điểm nhất kể từ sau Chiến tranh Lạnh. 16 sứ mệnh giữ giàng hoà bình đang diễn ra chủ chốt ở các vùng xung bỗng tại Trung Đông và châu Phi.

Tài trợ từ Mỹ chiếm giữ 1/3 ngân sách hoạt động của lực lượng giữ giàng hoà bình LHQ. Ảnh: Al Jazeera.

Trump cũng báo cáo về việc LHQ muốn trùng tu lại trụ sở chính của tổ chức này tại Manhattan. Một tìm hiểu của LHQ năm 2015 tính toán rằng họ sẽ tốn khoảng 964 triệu đô la Mỹ đến 1.054 tỷ đô la Mỹ để tăng cấp khu phức tạp 50 năm tuổi này, cùng khoảng 500 triệu đô la trả lãi vay.

Hồi 04 tuần 8, Trump khẳng định ông có thể xúc tiến chiến lược diễn ra gấp rút, hiệu quả và ít tốn kém hơn, giúp LHQ dè xẻn 1 tỷ USD. “Tôi có thể chấp hành chiến lược 500 triệu đô la, thế mà họ lại định tiêu tốn 1,5 tỷ đô la Mỹ. Điều đặc biệt là item của tôi sẽ tuyệt vời hơn”, ông trùm bất động sản nói.

LHQ sốt ruột mua bí quyết ứng phó với chính quyền Trump

Một cựu quan chức cấp cao ở LHQ nhận định việc chính quyền Trump muốn rút khỏi các chương trình của LHQ sẽ ít vấp phải cản trở từ quốc hội hơn là so với rút khỏi NATO. 

Thượng nghị sĩ Chris Coons, thành viên Uỷ ban Đối ngoại Thượng viện và từng nhập cuộc phái bộ Mỹ tại LHQ, khiếp sợ về những gương mặt mà Trump muốn đưa vào bộ máy. “Đa số họ không bình chọn cao giá trị của chủ nghĩa đa phương. Đảng Cộng hoà trong khoảng bấy lâu luôn chất vấn, thử thách hoặc không ủng hộ việc Mỹ tích cực nhập cuộc với LHQ”, ông Coons nói với Politico.

Sau khi Trump chính thức nhậm chức tổng thống, các nhà ngoại giao tại trụ sở chính của LHQ ở New York sẽ phải suy tính bí quyết khiến việc với chính quyền mới của Mỹ, vốn sẽ xa lánh những hiệp ước đa nước nhà và giảm nhẹ vai trò những công ty quốc tế.

Đề cử của Trump cho chức Đại sứ Mỹ tại LHQ, bà Nikki Haley, là người không có thương hiệu ngoại giao. Ảnh: AP.

Phó tổng thư ký sắp mãn nhiệm Jan Eliasson nghĩ là LHQ cần phải chứng tỏ với chính quyền Trump rằng việc phù hợp tác với LHQ cũng thích hợp với lợi ích của Mỹ.

“ví dụ, cần giảng nghĩa với họ rằng việc ủng hộ hoạt động giữ giàng hoà bình của LHQ sẽ giúp Mỹ hạn chế khỏi tham gia quá đa dạng khu vực quan trọng, trong khi họ có những nơi dành đầu tiên khác để cử quân hơn”, ông Eliasson nói.

Tuần qua, LHQ lên tiếng ông Trump đã nhận lời và sẽ thu xếp gặp Tổng thư ký LHQ Ban Ki Moon trước khi ông Ban chính thức xong xuôi nhiệm kỳ vào ngày 31/12/2016. 

Sau chiến thắng của Trump, ông Ban nỗ lực trấn an những run sợ về một lẻ loi tự thế giới mới dưới thời Trump. “Khi ông ta trở thành tổng thống, ông ấy sẽ từ bỏ những phát ngôn hùng hồn khi tranh cử và hối hả bắt tay giải quyết những khủng hoảng thế giới như biến đổi khí hậu. Đội chuyển tiếp của Trump gồm rộng rãi chuyên gia và các hero có góc nhìn xa. Tôi tin rằng nước Mỹ sẽ tiếp tục nhập vai trò dẫn đầu”, ông Ban nói.

Đa dạng thách thức cho hàng ngũ ngoại giao mới của Trump Là thành viên nữ đầu tiên của nội các ông Trump, thách thức với bà Nikki Haley trong cương vị đại sứ ở Liên Thích hợp Quốc rất lớn khi đối phương của bà từ nước Nga là hero sừng sỏ.

Trump bổ nhiệm thanh nữ gốc Á làm đại sứ tại Liên Phù hợp Quốc Tạp chí Mỹ ngày 23/11 dẫn một nguồn tin gần cận đội ngũ chuyển tiếp của Trump cho biết ông quyết định bổ dụng nữ thống đốc Nikki Haley vào chức đại sứ Mỹ tại Liên Phù hợp Quốc (LHQ).

Tham khảo thêm: maybomdandung