Hội đồng trường thực quyền, sẽ không còn quyết định độc đoán - Tuổi Trẻ Online

PGS.TS Hoàng Minh Sơn - Ảnh: NGỌC HÀ

"Với cá nhân, tôi không ngại việc san sẻ quyền vì chỉ tiêu của tôi là để trường phát hành, chứ ko phải củng cố vị trí quyền lực"

PGS.TS Hoàng Minh Sơn

Mua bán với Tuổi Trẻ, PGS.TS Hoàng Minh Sơn, hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa Hà Nội, khẳng định: "Tự chủ là xu hướng thế tất của các trường ĐH. Có nhân tố tự chủ đến đâu, tự chủ một phần hay toàn diện thì cần có lộ trình phù hợp. Quyền tự chủ được giao càng lớn thì trách nhiệm của nhà trường càng cao và vai trò giám sát của Nhà nước, của phố hội càng quan trọng".

* Trong 14 trường ĐH được phê phê chuẩn đề án thử nghiệm tự chủ trước đây, đã có trường tự tạo dựng lĩnh vực lên đến 10-20 lĩnh vực mới chỉ sau hơn một năm. Trường ĐH Bách khoa Thủ đô liệu có ứng dụng tối đa quyền tự chủ để thành lập ngành mới, hấp dẫn thí sinh không, thưa ông?

- Thực tiễn trong khoảng năm 2011, Bộ 
GD-ĐT đã phê duyệt y đề án thí điểm tự chủ tại trường với một vài quyền tự chủ được mở mang hơn so với chính hoạt động của nhà trường lúc trước và so với các trường ĐH công lập khác. Trong các quyền tự chủ đó, đã có quyền tự chủ tạo dựng ngành nghề.

Cũng từ năm 2011, chúng tôi đã tự chủ về xây đắp chương trình tập huấn, chẳng hề “bó” trong chương trình khuông như pháp luật, để rồi sau này Bộ GD-ĐT cũng đã bỏ chương trình khung cho tất cả các trường.

Nghĩa là, khác với 14 trường thực hiện thí điểm cách đây không lâu, Trường ĐH Bách khoa Thủ đô đã được tự chủ hoàn toàn mở ngành nghề từ năm 2011. Chỉ có điều khác là trước đây trường được tự chủ thành lập ngành với các đơn vị quản lý trong danh mục của bộ, nhưng với đề án mới được thực hiện trong khoảng năm học này, trường còn có thể tự chủ mở những ngành nghề mới mà ngay trong danh mục ngành nghề huấn luyện của bộ cũng chưa cập nhật.

Hiện tại, trường có 33 lĩnh vực huấn luyện ĐH và ko phải vì được mở mang quyền tự chủ mà trường sẽ thành lập ngành nghề ồ ạt.

Trước mắt, tôi chắc chắn trường chưa mở thêm lĩnh vực mới nào. Việc mở lĩnh vực mới của trường sẽ vẫn dựa trên cơ sở tìm hiểu kỹ càng nhu cầu công trạng trong khoảng thị trường, chứ không thuần tuý chạy theo xu hướng người học cốt tăng tiêu chí, tăng nguồn thu được.

* Thực tại, hoạt động của hội đồng trường ở nhiều trường hiện rất cách thức vì bộ chủ đạo không muốn buông quyền căn bản và hiệu trưởng đương chức các trường cũng nặng tâm lý không muốn chia sớt quyền lực. Ở vai trò của một hiệu trưởng, ông có ngại phải chia sẻ quyền lực?

- Trường mong muốn và nỗ lực xây dựng hội đồng trường thành cấp có thực quyền, chuyển đổi từ hình thức một thủ trưởng bây giờ sang hình thức cộng đồng chỉ huy. Có cơ chế hội đồng trường là cấp thực quyền rất tốt, sẽ giúp quyết định của nhà trường không bị rơi vào hoàn cảnh chỉ là quyết định độc đoán của một người.

Tăng quyền cho hội đồng trường cũng có tức thị hội đồng trường cũng sẽ chia sớt trách nhiệm với hiệu trưởng.

* Được nhân thức, chủ tịch hội đồng trường Trường ĐH Bách khoa Hà Nội hiện đang là một giảng sư. Ông có thấp thỏm hội đồng trường khó làm cho tròn vai trò hoạch định ý tưởnrg cũng như giám sát việc thực hiện chiến lược ấy khi chủ tịch hội đồng trường - xét ở vai trò ngoài hội đồng trường - lại là cán bộ trực thuộc sự điều hành của hiệu trưởng?

- Trường ĐH Bách khoa Thủ đô thi công hội đồng trường trong khoảng tháng 3-2016. Ngoài các thành viên trong trường, hội đồng trường có năm thành viên ngoài trường gồm một phó vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH (Bộ GD-ĐT) và chủ toạ HĐQT, giám đốc điều hành, phó tổng giám đốc các cơ quan lớn như VNPT, Tập đoàn Dầu khí...

Chủ toạ hội đồng trường nguyên là trưởng phòng hành chính - tổng phù hợp và nay không kiêm nhiệm bất kỳ vị trí quản lý nào khi được bầu khiến cho chủ toạ hội đồng trường. Dĩ nhiên, không nên so sánh hiệu trưởng với chủ toạ hội đồng trường “người nào to hơn bạn nào”, “bạn nào bị phụ thuộc vào bạn nào”.

Quyền lực cao nhất của trường là hội đồng trường, của cả tập thể các thành viên hội đồng chứ không phải của riêng chủ toạ hội đồng trường. Hiệu trưởng chỉ là một thành viên của hội đồng trường và phải chấp hành nghị quyết của hội đồng. Đứng về vai trò là một giảng viên thì chủ tịch hội đồng trường hay hiệu trưởng cũng đều chịu sự quản lý trực tiếp của trưởng bộ môn.

Hội đồng trường sẽ bầu chức danh hiệu trưởng, phó hiệu trưởng Theo ông Hoàng Minh Sơn, trước đó để chấp hành bổ nhiệm hiệu trưởng, trường cũng làm cho vừa đủ các quy trình giới thiệu nhân sự trình Bộ GD-ĐT, nhưng quyền quyết định sau cuối hoàn toàn do sự lựa chọn, cân nhắc của bộ. Tuy nhiên, theo đề án vừa được phê ưng chuẩn, cùng với việc kiện toàn hội đồng trường là cấp có thực quyền, thì việc bầu hiệu trưởng, phó hiệu trưởng sẽ thuộc quyền của hội đồng trường. Trong khoảng kết quả bầu các chức danh này, Bộ GD-ĐT là cơ quan chủ chốt của trường sẽ ra quyết định bổ nhậm hoặc phê duyệt y hiệu trưởng, phó hiệu trưởng theo buộc phải của hội đồng trường.

NGỌC HÀ thi hành (dothingocha@tuoitre.com.vietnam)

Xem tại: maybomdandung