Thân phụ vắng nhà đa dạng năm, con ra tòa bắt buộc tuyên "đã chết" - VietNamNet

- Sau khi hiền thê chết thật một thời điểm ngắn, người nam nhi bỏ nhà đi đa dạng năm. Tậu thân phụ không thấy, con ông đã nộp đơn buộc phải tòa án tuyên phụ thân bản thân đã chết. Căn nhà của vợ chồng ông đã được các con đem bán.

Đề nghị tòa tuyên cha đã chết

Theo nội dung vụ việc, năm 2009, bà T.L. (SN 1983, TP.HCM) nộp đơn tới TAND huyện 10 đòi hỏi tòa tuyên bố cha bản thân là ông Nguyễn Văn Quang đãng (SN 1957, ngụ quận 10, TP.HCM) là đã chết.

Ông Nguyễn Văn Quang, người thân phụ tưởng đã chết có mặt tại tòa án

Theo đó, bà L. giới thiệu: cha mẹ bà có 5 người con, đông đảo đều là con gái. Năm 1995, mẹ bà khuất. Một năm sau, cha bà là ông Nguyễn Văn Quang đãng cũng bỏ nhà đi. Sau thời điểm tìm kiếm phổ biến nơi nhưng không có kết quả, bà đã khiến giấy tờ nhắn tin kiếm tìm người nhà trên các phương tiện tin tức, quần chúng. Hơn 10 năm đã trôi qua nhưng không thấy ông trở về, bởi vậy, bà yêu cầu tòa tuyên bố ông Quang đã chết để giải quyết vài điều can hệ.

Đề xuất trên của bà L. được cả bốn chị em gái ruột của bà đồng thuận. Căn cứ vào đơn yêu cầu của bà L., xác nhận của công an phường, TAND quận 10 xét thấy có đủ cơ sở xác định ông Nguyễn Văn Quang quẻ (SN 1957, ngụ đường Nguyễn Kim, phường 6, huyện 10) đã bỏ nhà đi trong khoảng năm 1999. Mái nhà ông đã thực hiện các giải pháp tìm kiếm nhưng quá thời gian theo quy định của luật pháp ông vẫn không trở về. Không biết hiện ông Quang đãng còn sống hay đã chết nhưng xét theo qui định của luật pháp, việc con gái ông đòi hỏi tòa tuyên phụ vương đã chết là phù hợp, có căn cứ pháp luật.

Trong khoảng đó, ngày 20/3/2009, TAND thị xã 10 (TP.HCM) tuyên chấp nhận yêu cầu của bà L., tuyên bố ông Nguyễn Văn Quang đãng đã chết.

Do bà L. không xác định được ngày, bốn tuần nhân thức được thông tin sau cuối của ông Quang nên căn cứ theo khoản 1 nhân tố 78, điểm đ, khoản 1, điều 81, nhân tố 82 Bộ luật dân sự, tòa án xác định ngày chết của ông Quang là 1/1/2005.

Vì ông Quang quẻ được xác định là đã chết nên kể từ ngày quyết định tuyên bố ông đã chết có hiệu lực pháp luật, các quan hệ về hôn nhân mái nhà và quan hệ nhân thân khác của ông được giải quyết như đối với một người đã chết. Các quan hệ về của nả của ông Quang đãng được giải quyết theo luật pháp thừa kế. Do vậy, sau thời gian qui định, căn nhà của phi tần chồng ông đã được các con đem bán.

"Người chết" trở về...

Năm 2013, ông Quang trở về và làm đơn ra TAND quận 10 bắt buộc hủy quyết định tuyên bố bản thân mình đã chết mà tòa án thị xã này đã ban hành lúc trước.

Trưng bày với tòa, ông Quang đãng cho biết sau khi phi tần chết, công tác làm ăn không thuận tiện nên ông về quê. Sau đó, ông xuống Kiên Giang nuôi tôm. Do đặc thù công tác, ông thường phải ở lại cơ sở vật chất, lâu lâu mới về thăm nhà đất phường 6, quận 10, TP.HCM.

Ông cũng nghĩ là, trong thời điểm ông vắng mặt tại địa phương, các con ông đã cắt hộ khẩu của ông và không cho ông tham gia nhà. Buồn phiền vì con nên trong khoảng đó ông càng ít về hơn. Sau đó, các con ông khiến giấy tờ yêu cầu tuyên bố ông đã chết để chiếm đoạt của cải, bán nhà.

Ba năm sau kể từ ngày "đã chết", trong lần về thăm nhà, ông Quang đãng phát hiện vụ việc nên yêu cầu TAND huyện 10 hủy quyết định tuyên bố ông đã chết. Sau thời gian thụ lý, năm 2013, TAND thị xã 10 ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố ông Quang quẻ đã chết mà tòa này đã ra lúc trước.

Bản quyết định cũng nêu mọi quan hệ nhân thân của ông được khôi phục, ông có quyền yêu cầu những người con đã kiếm được tài sản thừa kế trả lại tài sản, trị giá của nả hiện còn. Cũng sau quyết định này, người đại trượng phu lại tiếp tục hành trình "tậu lại bản thân mình" chuẩn y các hồ sơ, giấy tờ xác nhận nhân thân và can dự đến của nả.

Trao đổi bao quanh pháp luật pháp lý về yếu tố này, trạng sư Trần Ngọc Quý (Đoàn Luật sư TP.HCM) viện dẫn các nhân tố 81, vấn đề 82, nhân tố 83 Bộ luật Dân sự hiện hành. Theo đó, điều 81 pháp luật người có quyền, ích lợi liên quan có thể đòi hỏi Toà án ra quyết định tuyên bố một người là đã chết trong các trường phù hợp sau đây:

Thứ nhất, sau ba năm, kể từ ngày quyết định tuyên bố biến mất của Toà án có hiệu lực quy định mà vẫn không có tin tức xác nhận là còn sống. 

Thứ 2, biệt tích trong chiến tranh sau năm năm, kể từ ngày chiến tranh kết thúc mà vẫn không có thông tin xác thực là còn sống. Thứ 3, bị tai nạn hoặc thảm họa, thiên tai mà sau một năm, kể trong khoảng ngày tai nạn hoặc thảm hoạ, thiên tai đó kết thúc vẫn không có tin tức xác thực là còn sống, trừ trường thích hợp luật pháp có qui định khác và sau cuối là người đó biệt tích 5 năm liền trở lên và không có tin tức xác thực là còn sống.

Tuỳ từng trường phù hợp, Toà án xác định ngày chết của người bị tuyên bố là đã chết căn cứ vào các trường phù hợp qui định tại khoản 1 Điều này. Khi một người bị tuyên là đã chết, hậu quả pháp lý về quan hệ nhân thân và quan hệ của cải của người bị tuyên bố là đã chết được giải quyết theo vấn đề 82 BLDS. Theo đó, khi quyết định của Toà án tuyên bố một người là đã chết có hiệu lực pháp luật thì quan hệ về hôn nhân, gia đình và các quan hệ nhân thân khác của người đó được giải quyết như đối với người đã chết.

Thứ 2, quan hệ của nả của người bị toà án tuyên bố là đã chết được khắc phục như đối với người đã chết; của cải của người đó được khắc phục theo qui định của pháp luật về thừa kế. Đương nhiên khi một người bị tuyên bố là đã chết trở về hoặc có thông tin xác thực là người đó còn sống thì theo yêu cầu của người đó hoặc của người có quyền, ích lợi liên quan, Toà án ra quyết định huỷ bỏ quyết định tuyên bố người đó là đã chết.

Trong trường thích hợp này, việc TAND thị xã 10 ra quyết định huỷ bỏ quyết định tuyên bố ông Quang đãng đã chết là đúng quy định luật pháp. Lúc này, quan hệ nhân thân của người bị tuyên bố là đã chết (tức ông Quang quẻ) được khôi phục. Ông có quyền yêu cầu những người đã kiếm được tài sản thừa kế trả lại tài sản, giá trị tài sản hiện còn.

Trong trường thích hợp người thừa kế của người bị tuyên bố là đã chết biết người này còn sống mà cố ý giấu giếm nhằm hưởng thừa kế thì người đó phải hoàn trả tổng thể của nả đã nhận, kể cả huê lợi, lợi tức; ví như gây thiệt thòi thì phải bồi hoàn.

M.Phượng

Tham khảo thêm: maybomtangap