 |
| Bà Hillary Clinton đi lại trong lực lượng đồng giới ở TP Wilton Manors, bang Florida ngày 30-10 - Ảnh: Reuters |
Việc Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) công bố tài năng dò hỏi thêm về các email mới phát hiện can hệ ứng cử viên Hillary Clinton được truyền thông Mỹ xếp tham gia dạng “những bất ngờ của bốn tuần 10” thân thuộc trong các kỳ bầu cử Mỹ.
Đương nhiên vì lần này là cuộc tranh cử được đánh giá là khốc liệt và găng nhất tại Mỹ trong hàng chục năm qua nên lá thư của giám đốc FBI James Comey được ví chẳng khác “quản bom chính trị” thảy tham gia lò lửa.
Cho đến giờ thông tin từ ông Comey vẫn được xem là lờ mờ và chính vì sự tù mù này làm cho dư luận đặt quá nhiều dấu hỏi về nó.
Cũng có thể nhìn theo một góc khác là “quả bom chính trị” này đang làm cuộc đua vào Nhà Trắng ở Mỹ thêm phần ác liệt và không dễ dàng đoán khi khoảng cách thức giữa nhị ứng viên Hillary Clinton và Donald Trump “co giật” liên tục mà mới nhất là đã giảm lại với 45% cho bà Clinton và 41,6% cho ông Trump theo những kết quả lên tiếng mới nhất (nhưng trước khi có vụ lá thư của giám đốc Comey).
Trong buổi đi lại tranh cử tại Miami và Fort Lauderdale, ở bang Florida vào ngày 30-10, bà Hillary Clinton đã tuyên bố trong một hộp đêm bỏ ra cho giới đồng tính: “Chúng ta chẳng thể để cho bị phân tâm vì những thông tin nhiễu trong môi trường chính trị. Chúng ta cần phải bộc lộ sự tập trung”.
Đương nhiên các thành viên của ban tranh cử của bà Clinton khi mà đó mua cách thức tấn công quay về đối với giám đốc James Comey. Ông John Podesta, Chủ toạ chiến dịch tranh cử của bà Clinton, tuyên bố trên đài CNN: “Đây là một hành động chưa từng có tiền lệ, không làm theo chính sách nào của Bộ Tư pháp, dù là dưới thời đảng Dân chủ hay đảng Cộng hòa”.
Ông John Podesta còn khiếu nại giám đốc FBI đã “bỏ ngoài tai lời nhắn nhủ của các quan chức cao cấp thuộc Bộ Tư pháp” bằng bí quyết nhắc lại rằng Bộ Tư pháp (FBI trực thuộc bộ này) có truyền thống “không can thiệp tham gia bầu cử và cũng không ở thời gian 11 ngày trước bầu cử”.
Có ba nghi vấn cần được đặt ra.
1. Quyết định của giám đốc FBI mang thai tính chính trị?
Quả tình giám đốc FBI James Comey đã có một lựa chọn liều lĩnh, cũng có thể là trùng hợp, khi dính líu vào cuộc đối mặt vốn đã quá găng tay trong thời gian qua ở vào thời điểm sát ngày bỏ phiếu chính thức.
Có thể ông ấy không có chọn lựa nào khác, như cách thức ông ấy bào chữa, bằng việc phải lên tiếng thông tin mà "cử tri có quyền được nhân thức".
Nhưng rõ ràng là ngôn trong khoảng của ông ấy dùng trong lá thư gửi nhì viện Quốc hội đã làm gây ra ngờ vực. Trong thư ông ấy nhấn mạnh đến việc “chẳng thể bình chọn được tầm cần thiết” của những nhận thấy mới (cả ngàn email) cũng như liệu các “chứng cứ mới” này có thích đáng để làm đổi mới quyết định đã báo cáo hồi bốn tuần 7 gần đây là “không tầm nã tố” bà Hillary Clinton can hệ việc dùng email không đúng qui cách thức hồi làm cho Ngoại trưởng.
Kiểu sử dụng ngôn từ “lù mù” như thế thực ra là cách thức làm cho quen thuộc của công ty dò hỏi Mỹ: lặng lẽ dò la rồi báo cáo kết quả kiếm tìm của bản thân mình.
Nhưng cũng có thể thấy, giám đốc Comey hoàn toàn hiểu được thông báo của ông chẳng khác nào sự “đóng dấu” chứng phê duyệt cho phát ngôn vừa qua của ứng viên Donald Trump về sự “thối nát” của kẻ thù Hillary Clinton dù ông ấy không có bất kỳ chứng cứ nào chứng minh cho ngôn trong khoảng của mình.
Ở vị trí của bản thân mình, ông Comey không phải không hiểu được chính trường Mỹ. Lá thư của ông chính là “lá bài” tồn tại của ông: ứng cử viên Trump vốn từng miêu tả ông Comey cũng “thối nát” như các chính trị gia tại chức khác, nay đã quay sang tâng bốc tính cách tốt đẹp của ông giám đốc FBI; bà Clinton, ví như được bầu tham gia Nhà Trắng, cũng sẽ không phân mục bỏ ông mà không bị lên án là trả thù.
2. Ứng viên Donald Trump có thể “lật ngược thế cờ”?
Theo khảo sát của báo Washington Post lên tiếng hôm 28-10 (ngày truyền thông đưa tin về lá thư của James Comey), ông Trump chỉ còn bí quyết bà Clinton có 2 điểm (45% so với 47%).
Lá thư của James Comey biến thành động lực cho ông Trump tấn công kẻ địch khỏe mạnh hơn (và cũng giúp cho dư luận Mỹ quên đi những vụ lùm xùm trước đó liên quan tới ông). Nó giúp ông tăng cường lập luận cáo buộc bà Clinton chẳng khác nào “trùm băng lực lượng tù đọng”.
Nhân tố bây chừ là liệu “quả bom chính trị” trên có trễ quá không. Hơn 10 triệu cử tri Mỹ đã bỏ thăm sớm và số cử tri “chưa quyết định” nay cũng đã giảm đi phổ biến. Các thăm dò dư luận cho thấy những cử tri ủng hộ ông Trump hoặc bà Clinton đều đã “có kết luận” của riêng bản thân mình trong vụ bê bối email của cựu Ngoại trưởng Clinton. Người ủng hộ ông Trump thì tin rằng bà Clinton không xứng đáng chỉ huy nước nhà, còn người ủng hộ bà Clinton thì nghĩ đó là “tội ác có thể dung thứ”, nhất là trong hoàn cảnh nếu như không thì “ông Trump sẽ giành chiến thắng”.
Về mặt lý thuyết, thông báo hôm 28-10 của James Comey chỉ gây đảo lộn không phổ biến. Nhưng cũng cần nhân thức rằng các tỉ lệ dò la luôn có phần “sai số” và bài học về chuyện bỏ thăm trưng cầu dân ý rời Hòa hợp châu Âu (Brexit) ở Anh là rất sát khuông về chuyện các dò la chưa chắc phản ảnh đúng thực tế.
 |
| Người ủng hộ ông Trump "chào đón" bà Hillary Clinton khi bà tới thăm một điểm bỏ thăm sớm ở Pompano Beach, bang Florida ngày 30-10 - Ảnh: Reuters |
3. Bà Hillary Clinton có thực sự bị ảnh hưởng?
Vụ bê bối email, mới đầu bị coi như một sơ sót kỹ thuật phổ biến đối với người không quá nhiều năm kinh nghiệm về mạng, nay rõ ràng như “viên sỏi trong giầy” bà Clinton. Phương pháp xử trí ban sơ của bà đối với yếu tố này cũng không quyết liệt và thành khẩn khiến cho nó trở thành điểm yếu để kẻ địch khai thác.
Ông Trump khác lạ thể hiện sự quan trọng tham gia chuyện hủy 33.000 email của bà Clinton để cáo giác nó như “trọng tội cấp liên bang” để từ đó thổ công khai ý nghĩ đó “bà Clinton phải tham gia tù”.
Có thể thấy rằng sau ngày 8-11, bất kể kết quả bầu cử thế nào thì bà Hillary Clinton vẫn chưa thể thoát ra thuận lợi vụ bê bối email.
Giả dụ bà vào được Nhà Trắng, thì những người bên đảng Cộng hòa, đang kiểm soát Hạ viện, và có thể là Thượng viện sắp tới, sẽ không để yên cho Tổng thống bên Dân chủ. Chuyện đó có thể dẫn đến tiến trình “luận tội” bà trước Quốc hội như chồng bà, Tổng thống Bill Clinton, từng bị trong vụ bê bối can dự nữ sinh thực tập Monica Lewinsky.
Nếu như ông Donald Trump vào Nhà Trắng, đa số kĩ năng ông ấy sẽ khiến cho chuyện mà ông ấy đã tuyên bố trong giai đoạn tranh cử là bổ dụng một thẩm phán đặc biệt để tính chuyện “đưa bà ấy vào tù”.
Đọc thêm: maybomdandung
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét