Trận chiến pháp lý khó khăn đang đợi ông Trump? - Tuổi Trẻ Online

Tổng thống Trump đang phải đương đầu với gian nan lớn nhất kể trong khoảng khi nhậm chức - Ảnh: Reuters

Cho đến hiện nay, người ta vẫn đang tranh luận không ngớt về sắc lệnh được ông Trump ký ngày 27-1, khi mà viễn ảnh cho một phán quyết sau cùng mang tính "chốt hạ" về tính hợp lí của sắc lệnh này phần đông bất định.

Hãng tin Reuters đánh giá bất cứ kháng cáo nào đối với phán quyết đình chỉ thực thi sắc lệnh nhập cảnh của quan toà liên bang James Robart sẽ phải đối mặt với Tòa phúc thẩm liên bang khu vực 9 đang bị "ách thống trị" bởi những quan toà mang tư tưởng hòa bình - những người không dễ dàng có kĩ năng đồng tình với những lý do ông Trump đưa ra để ban hành lệnh cấm.

Đây cũng là tòa án phúc án liên bang có đa dạng quan toà tại vị nhất được bổ nhiệm dưới thời các tổng thống thuộc đảng Dân chủ.

Quyết định đình chỉ tạm bợ thời thực thi sắc lệnh cấm nhập cảnh trên toàn nước Mỹ được thẩm phán Robart đưa ra ngày 3-2, một động thái cho phép ông này có thêm thời điểm chú ý trường hợp một phương pháp cụ thể hơn nhưng cũng ngầm mang thông điệp rằng ông ta có thể áp một lệnh cấm vĩnh viễn đối với sắc lệnh gây tranh cãi của ông Trump, theo Reuters.

Bộ Tư pháp đã quyết kiểm soát an ninh sắc lệnh của ông Trump khi nộp đơn kháng cáo lên Tòa phúc án liên bang khu vực 9, yêu cầu khôi phục ngay ngay tức khắc việc thực thi sắc lệnh nhưng đã bị tòa thoái thác ngay sau đó.

Hiện Tòa phúc án vẫn đang củng cố giấy má và chờ tin tức trong khoảng cả nhì phía, gồm những bang Đối Địch lệnh cấm nhập cảnh và Bộ Tư pháp Mỹ.

Ví như phán quyết sau cuối của Tòa phúc thẩm là duy trì việc đình chỉ thực thi sắc lệnh, chính quyền Trump có thể yêu cầu Tòa án tối cao can thiệp ngay ngay tức khắc.

Về khả năng này, Reuters dẫn lời các chuyên gia pháp lý cho biết, Tòa án vô thượng Mỹ nói phổ biến sẽ rất miễn cưỡng khi liên quan tham gia các trường thích hợp đang ở quá trình sơ bộ.

Hiện Tòa án vô thượng Mỹ đang khuyết một thẩm phán khi mà 8 vị quan toà còn lại đang bộc lộ sự chia rẽ ngang bằng nhau giữa tự do và bảo thủ. Bất cứ yêu cầu pháp lý khẩn cấp nào trong khoảng chính quyền sẽ cần ít nhất 5 phiếu để được phê duyệt tại Tòa án vô thượng, đồng nghĩa với việc một quan toà hòa bình phải bỏ thăm ủng hộ.

Steve Vladeck, giáo sư tại trường đại học Luật Texas đánh giá với Reuters rằng Tòa án tối cao sẽ cố gắng "đứng bên lề sự việc càng lâu càng tốt".

Cuối tuần rồi, tổng thống Trump đã đề cử Neil Gorsuch, một quan toà mang lối suy nghĩ hủ lậu, cho chiếc ghế thứ 9 tại Tòa án tối cao. Đương nhiên, sẽ mất chí ít 2 04 tuần để vị quan toà này chiếm được sự thông qua của Thượng viện để chính thức ngồi vào chiếc ghế ở Tòa tối cao. 

Richard Primus, một giáo sư về luật hiến pháp tại Đại học Luật Michigan, phản hồi chính quyền của ông Trump sẽ cố gắng thuyết phục Tòa tối cao rằng lệnh cấm nhập cảnh phát xuất trong khoảng những mối lo ngại đối với bình an tổ quốc.

Trước đó, Tòa vô thượng đã bác bỏ bỏ một quan niệm rằng chính phủ không cần phải đưa ra nguyên do cho hành động của mình nếu nó can dự đến an ninh quốc gia.

Theo ông Primus thì "các lập luận được chính phủ đưa ra để bảo kê lệnh cấm cho đến giờ vẫn còn rất yếu đuối".

Theo quy định của quy định Mỹ, các quan toà của Tòa án tối cao do tổng thống chỉ định và Thượng viện ưng chuẩn. Tầm thường, các tổng thống Mỹ thường đề cử những thẩm phán hữu ích cho nhiệm kỳ cũng như đảng phái của họ nên có thể nói việc bổ nhiệm cũng đã mang động cơ chính trị.  Trong số 8 thẩm phán hiện thời của Tòa án tối cao, có 4 thẩm phán được bổ nhậm dưới thời các tổng thống thuộc đảng Dân chủ và 4 thẩm phán được bổ nhiệm dưới thời các tổng thống của đảng Cộng hòa.

Đọc thêm: bomtangap