Tăng thuế VAT với người có điều kiện kinh tế eo hẹp: Không thể tác động ít mà trái lại - Vốn đầu tư - BĐS - Tin tức 24h

“Nói vậy để tăng”

Liên quan tới yêu cầu tăng VAT của Bộ Tài chính, Thứ trưởng Tài chính Vũ Thị Mai vừa chắc chắn: “Bộ Nguồn vốn bình chọn rằng, với mức yếu tố chỉnh như vậy (tăng thuế VAT lên 12% - PV), tác động với người dân, khác biệt người có điều kiện kinh tế eo hẹp là không đa dạng”.

Người nghèo và những người làm mướn ăn lương sẽ là phân khúc hứng chịu mạnh nhất của việc tăng thuế VAT. Ảnh: Như Ý.

Bộ Tài chính dẫn phân tích nói người có điều kiện kinh tế eo hẹp dành gần 60%, người giàu gần 40% doanh thu cho y tế, thực phẩm, giáo dục. Trong khi y tế, thực phẩm, giáo dục đều được khuyến mại miễn hoặc giảm thuế VAT, nên người có năng lực tài chính thấp ít ảnh hưởng hơn. Dĩ nhiên, TS Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện Tìm hiểu Kinh tế và Chế độ (VEPR) nghĩ rằng: “Nói như vậy không thuyết phục, chẳng qua người có điều kiện kinh tế eo hẹp họ không có tiền, nên phải dành đầu tiên cho ăn, học, chữa bệnh. Đâu phải người có năng lực tài chính thấp không muốn hưởng các phục vụ khác, nên không thể nói vì vậy họ ít ảnh hưởng của tăng thuế”.

Ông Thành phân tích, thuế VAT tăng sẽ làm giá cả tiêu xài tăng, người có năng lực tài chính thấp nhận 1 đồng đã khó khăn, giờ phải chi hơn 1 đồng vì tăng thuế rõ ràng doanh thu của họ sẽ bị tác động mạnh và phải cắt giảm chi tiêu. Ngoài ra với người giàu, chi phí phổ biến, nhưng thu nhập cao nên có tiền dè xẻn. Nếu giá tăng chút ít chi phí của người giàu vẫn không tác động phổ biến, cùng lắm họ giảm dành dụm. Người có điều kiện kinh tế eo hẹp nhận bao nhiêu tiêu bấy nhiêu, dù chỉ là tiêu dùng thiết yếu, thậm chí vẫn thiếu thốn. Có điều kiện kinh tế eo hẹp chi tiêu ít, nên đóng thuế so với người giàu sẽ ít hơn, nhưng tỷ lệ đóng thuế trên doanh thu của họ lại cao hơn người giàu, nên rõ ràng tăng thuế VAT ảnh hưởng lên cuộc sống của người nghèo lớn hơn. “Giá cả tăng người có năng lực tài chính thấp chịu tác động phổ thông hơn người giàu đã là vấn đề kinh tế kinh điển, được chứng bản thân và ai cũng nhân thức vậy rồi, không có gì mới lạ nữa. Nếu nói trái lại là không đúng, loanh quanh chứ không có lý, họ (Bộ Tài chính - PV) muốn tăng thì đưa ra vậy”, ông Thành nói.

TS Ngô Trí Long nghĩ rằng, tăng thuế dù ít dù phổ biến thì người nghèo vẫn chịu ảnh hưởng mạnh hơn người giàu, dù đóng góp của họ ít hơn. Tăng giá sinh hoạt người giàu phải bỏ thêm ít thu nhập nữa thì cuộc sống của họ vẫn chưa ảnh hưởng gì, nhưng người nghèo thì họ đâu còn dư gì để trả cho phần ngày càng tăng đó, nên cuộc sống của họ đương nhiên bị tác động lớn hơn. Thêm nữa, khi giá cả tăng tạo áp lực với người có điều kiện kinh tế eo hẹp thì cũng ảnh hưởng cả lên các vấn đề an sinh phố hội, trong khi chính sách an sinh để kiểm soát an ninh người yếu thế. “Thuế VAT tấn công vào đa số hàng hóa tiêu xài, chỉ cần qua một khâu là phải chịu thuế, sản phẩm qua càng rộng rãi khâu giá càng cao, thuế càng đa dạng. Và người tiêu dùng sau cuối phải gánh chịu phần đông yếu tố đó”, ông Long nói.

Người có năng lực tài chính thấp luôn chịu tác động mạnh nhất trong khoảng các biến động giá cả tiêu dùng. Ảnh: Như Ý.

Hãy siết chi tiêu, cải thiện môi trường buôn bán

Theo chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển, nếu như Bộ Tài chính nói tăng thuế để có tiền bảo đảm các chương trình an sinh cho người có năng lực tài chính thấp tốt hơn nghe còn kỹ thuật, dù nhân thức chỉ là yên ủi. Còn nói tăng thuế người có năng lực tài chính thấp chịu ảnh hưởng ít là sai logic. Vì khi tăng thuế VAT sẽ tiến công trực tiếp tham gia các mặt hàng thiết yếu và đầu vào toàn bộ các đơn vị quản lý như điện, nước, xăng dầu, vật tư… điều này đã ảnh hưởng tham gia mọi item. Chưa nói đến tăng thuế VAT sẽ tăng giá các item tiêu xài sau cuối.

Ông Hiển nghĩ rằng, thực tiễn, tăng thuế người có năng lực tài chính thấp vẫn chịu tác động nặng nhất. “Người nghèo đã như con lừa mang nặng, dù chỉ vắt thêm cái áo mỏng manh họ cũng có thể khụy xuống. Giờ tăng thuế cũng vậy, họ nhận gì đã tiêu tinh khiết vẫn còn thấy thiếu, giờ phải bỏ thêm tiền cho thuế tăng thì tuy nhiên cuộc sống của họ chịu ảnh hưởng đa dạng nhất. Còn người khá giả trở lên thì có thêm ít chi phí thì cuộc sống họ vẫn vậy, ảnh hưởng vẫn ít hơn”, ông Hiển nói. Ông phân tích thêm, người doanh thu nhàng nhàng trở xuống hiện chiếm đoạt tới 70% số dân, nên khi tăng thuế thì đa số cư dân sẽ chịu tác động lớn.

Theo vị chuyên gia này, giả dụ tăng giá do yếu tố ngoại cảnh, như giá cả nhân loại tăng đành chịu. Giờ tăng giá vì ý chí của bộ máy do người dân bầu lên và đóng góp thuế để nuôi thì rõ ràng rất bi hùng. “Thà nói thẳng những năm trước chi phí quá trớn, đầu cơ phung phí, kém hiệu quả nên bội chi cao, nợ công lớn, giờ phải tăng thuế một số năm để giải quyết điều đó thì cư dân còn thông cảm và ủng hộ. Giờ nói tôi tăng còn các anh không thiệt thòi gì thì vừa không công nghệ vừa không dễ dàng cảm thông được”, ông Hiển nói.

TS Nguyễn Đức Thành cho biết thêm, vấn đề cần thiết hiện nay là cải thiện môi trường đầu tư buôn bán để người buôn bán và đơn vị phát triển, mở mang đóng gói. Trong khoảng đó mở mang nguồn vận động tham gia ngân sách mà không hề tăng thuế. Cùng đó phải dành dụm chi phí ngân sách. “Khiến cho được cả 2 việc đó Đồng thời thì chẳng phải bàn tới tăng thuế thu ngân sách vẫn tăng”, ông Thành nói.

Trước đây, tại họp báo Chính phủ chiều 30/8, liên quan đến Bộ Vốn đầu tư yêu cầu tăng thuế VAT từ 10% hiện hành lên 12%, lực lượng khuyến mãi trong khoảng 5% lên 6%, Thứ trưởng Tài chính Vũ Thị Mai cho biết: Dựa trên kết quả dò la mức sống dân cư được thông báo năm 2014, Bộ Tài chính kiếm được thấy đội ngũ người có thu nhập thấp dành đến 59,6% doanh thu để chi cho y tế, thực phẩm và giáo dục. Trái lại, nhóm người thu nhập cao chỉ dành 39,6% tổng chi cho các đội ngũ hàng hóa quan trọng này. Trong khi đó, rộng rãi mặt hàng y tế, giáo dục, thực phẩm không chịu thuế, hoặc thừa hưởng thuế ưu đãi (giảm 50% thuế VAT).

“Giá cả tăng người có điều kiện kinh tế eo hẹp chịu tác động phổ thông hơn người giàu đã là vấn đề kinh tế kinh điển, được chứng bản thân và khách hàng nào cũng biết vậy rồi, không có gì mới lạ nữa. Nếu như nói trái lại là không đúng, quanh quéo chứ không có lý, họ (Bộ Vốn đầu tư - PV) muốn tăng thì đưa ra vậy” TS Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR)

Cũng tại buổi họp báo Chính phủ, Thứ trưởng Nguồn vốn Vũ Thị Mai cho nhân thức thêm, bộ đã phối thích hợp với Nhà băng Nhân loại bình chọn lạm phát. Đồng thời, dựa trên kinh nghiệm các nước, mức tăng thuế VAT như yêu cầu (10% lên 12%) sẽ ảnh hưởng tới lạm phát ở mức hạn nhạo báng.

Có thể bạn quan tâm: bomtangap