'Máy chém' treo lơ lửng, Tillerson rối bời trước chuyến thăm châu Âu

Tin đồn về sự lung lay của chiếc ghế ngoại trưởng Mỹ có thể khiến tiếng nói của Tillerson giảm bớt trọng lượng trong các buổi làm việc với những người đồng cấp châu Âu.

Tuần này, Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson bắt tay vào sứ mệnh ngoại giao nhằm giúp các bạn hữu ở châu Âu chống đỡ trước các đợt tấn công và can thiệp của Nga.

Tuy nhiên, khi ông chuẩn bị xuất phát sang Brussels, Vienna và Paris vào ngày 4/12, mối thường xảy ra xung đột với Tổng thống Donald Trump đã làm cho ngôn ngữ thây mặt cho Washington của ngoại trưởng Mỹ bị nghi ngại.

Sự không rõ ràng này khác biệt hiểm nguy khi Washington đóng vai trò chỉ đạo trong khắc phục các khủng hoảng ở Triều Tiên và Syria. 

"Đúng lúc Tillerson tới Brussels để đưa ra tuyên bố ủng hộ mà EU và NATO cần trong khoảng lâu, thì nhịn nhường như ông ta không còn chỗ dựa pháp lý nữa khi máy chém đang treo lửng lơ vậy trên đầu", một quan chức EU về đối ngoại nói với Reuters. "Châu Âu tiếp diễn nghi hoặc như trước về chính quyền Trump". 

Nguồn tin dấu tin trong khoảng Nhà Trắng cho nhân thức ngoại trưởng Mỹ có thể sẽ bị thay thế trong một vài tuần đến. Dường như đó, Tổng thống Trump nhắc nhở rằng: "Tôi là người ra quyết định cuối cùng".

Tillerson đã bác bỏ bỏ những tin đồn "nực cười" về việc phụ tá gần gụi nhất của Trump muốn ông từ chức. Nhưng các thông tin này cam đoan sẽ làm cho ông bứt rứt không yên ổn khi ngồi với những người đồng cấp châu Âu.

Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson chạm mặt người đồng cấp Đức Sigmar Gabriel trước chuyến thăm châu Âu. Ảnh: AFP.

Chuyến đi của ông để dự hội nghị cấp bộ trưởng của các bè bạn Đơn vị Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) tại Brussels và Tổ chức An ninh và Thích hợp tác châu Âu (OSCE) ở Vienna.

Cuộc gặp gỡ mặt được theo dõi sát sao nhất sẽ là cuộc họp với người đồng cấp Nga, Ngoại trưởng Sergei Lavrov, bên lề các cuộc thảo luận của OSCE tham gia cuối tuần.

Tại NATO, các bên trong hòa hợp muốn nghe xem Mỹ có thể giúp họ phòng thủ như thế nào trước mối đe dọa toàn cầu mới trong khoảng các tên lửa hạt nhân tầm xa của Triều Tiên.

Tillerson đã đưa ra một bài diến thuyết cần thiết về chế độ châu Âu tại Washington hôm 28/11 để nêu chương trình nghị sự trước chuyến đi với những lời lẽ gay gắt hướng đến Nga.

Ông sẽ nói với các bằng hữu phương Tây của NATO rằng họ phải kề vai sát cánh chống lại "những quân thù bắt nạt dọa an ninh và phản đối lối sống của chúng ta", trong khi Nga sẽ đề xuất đảo ngược sự can thiệp của nước này ở phía đông Ukraine duyệt sức ép trừng phạt không dứt.

"Bạn thân nhất"

"Bất cứ giải pháp nào cho cuộc chiến mà không dẫn đến sự độc lập, thống nhất và toàn vẹn cương vực cho Ukraine đều chẳng thể chấp chiếm được", Tillerson tuyên bố.

"Sự liên kết xuyên Đại Tây Dương của chúng ta là nhằm truyền đạt cho chính phủ Nga rằng chúng ta sẽ không đứng nhìn sự vi phạm thô bạo các nguyên tắc quốc tế", AFP dẫn lời ngoại trưởng Mỹ.

Tuy nhiên, để lời cảnh báo này có sức nặng, Tillerson phải được xem là tiếng nói đại diện cho tổng thể chính phủ Mỹ và tổng thống, người tỏ ra không mấy hăng hái trước các lệnh trừng phạt đối với Nga.

Cuộc chạm mặt của Tillerson với người đồng cấp Nga Sergei Lavrov sẽ được theo dõi sát sao nhất trong chuyến đi lần này. Ảnh: AFP.

Ông Trump, người từng đề cập đến việc biến thành "bạn thân nhất" của Tổng thống Nga Vladimir Putin tham gia năm 2013, cũng là người phản đối đạo luật được Quốc hội Mỹ ưng chuẩn trong năm nay. Đạo luật áp đặt các lệnh trừng trị mới trong khoảng 04 tuần 1 năm sau đối với sự can thiệp của Nga ở Ukraine và cáo buộc can thiệp tham gia cuộc bầu cử tổng thống Mỹ.

Nhà Trắng thậm chí đã nỗ lực giảm nhẹ kết luận của tình báo Mỹ rằng Nga đã triển khai các tin tặc và chiến dịch tuyên truyền nhằm giúp Trump thành công trong cuộc bầu cử.

Nhưng kể từ thành công đó, những anh hùng căn bản trong chính quyền của Trump, bao gồm Ngoại trưởng Tillerson và Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis, đã có lập trường kết thúc khoát hơn.

Quân nổi dậy do Nga hậu thuẫn

Quan hệ với Nga đang ở mức tệ sau vụ đóng cửa các sứ mệnh ngoại giao ăn miếng trả miếng mặc dầu hai bên dường như muốn thích hợp tác để ổn định tình hình Syria.

Bất chấp sự hằn thù, tiến trình này có thể được thực hiện trong tuần với các lao lý bằng lòng một phái đoàn của Liên Hợp Quốc tại Ukraine.

Putin đề nghị đội quân Mũ Nồi xanh của Liên Hợp Quốc triển khai kiểm soát an ninh các khu vực không trang bị mà OSCE đang tìm bí quyết giám sát trong các cuộc xong bắn chập chờn giữa lực lượng của Kiev và quân nổi dậy của Nga. Trong khi đó, các cường quốc phương Tây muốn thấy lực lượng này thực hiện nhiệm vụ lớn hơn.

Những người ủng hộ chính phủ Cộng hòa Donetsk tự xưng do Nga hậu thuẫn tụ tập tại khu vực xung bỗng phía đông Ukraine, ngày 7/9. Ảnh: AFP.

Sau cuộc gặp gỡ với ông Tillerson ở Washington hôm 30/11, Bộ trưởng Ngoại giao Đức Sigmar Gabriel nói với các phóng viên rằng họ có ý kiến tương đồng về cuộc khủng hoảng.

"Chúng tôi tin rằng rất cần sự ủy thác hăng hái của Liên Hợp Quốc cho một sứ mệnh gìn giữ tự do", ông nói.

"Có những sự khác lạ rất lớn giữa Nga, Mỹ và châu Âu", ông cảnh báo về những cuộc thảo luận gay cấn sắp đến.

Theo ông Gabriel, phái bộ của Liên Phù hợp Quốc phải có quyền thực thi thoả thuận chấm dứt bắn và giải giáp vũ khí hạng nặng trong khoảng vùng Donbass đang bị tranh chấp và xung chợt giằng xé.

Bất chấp những bằng chứng áp đảo về sự can dự, Moscow tiếp tục phủ nhận vai trò trong trận chiến ở Đông Ukraine.

Lá chắn tên lửa

Hôm 29/11, châu Âu đã bị tấn công động khi chính quyền Kim Jong Un tuyên bố chương trình tên lửa của Bình Nhưỡng có thể tiến công các mục tiêu trên đất liền này về mặt lý thuyết.

Bất kỳ lá chắn tầm cao nào để kiểm soát an ninh châu Âu khỏi các hoả tiễn Triều Tiên bay qua có thể phá vỡ các ký hợp đồng không bình thường tranh bị hạt nhân với Nga và dẫn đến các tranh chấp ngoại giao mới.

Trong khi đó, ông Trump từng cương trực chắc chắn Mỹ đã trả đa số hơn và phải chịu thiệt trong chi tiêu quốc phòng bình thường của NATO.

Tillerson sẽ đến Brussels tham gia cuối ngày 4/12. Ông có các cuộc dàn xếp với chỉ huy EU và NATO vào ngày 5 và 6/12 trước khi bay tới Vienna cho chương trình của OSCE.

Trước khi về Mỹ vào ngày 8/12, ông sẽ dừng chân ở Paris để trao đổi với các quan chức cấp cao của Pháp.

Hashtag tuần qua: TT Trump đau đầu vì tên lửa Triều Tiên tái xuất Triều Tiên tuyên bố làm được năng lực hạt nhân vừa đủ trong khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đối diện với tình thế không có rộng rãi chọn lựa để chặn đứng mối doạ dọa trong khoảng Bình Nhưỡng.

CNN: Nhà Trắng muốn công khai làm mất mặt ngoại trưởng Mỹ Nguồn tin của CNN cho biết Nhà Trắng để rò rỉ tin tức về việc thay thế Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson nhằm công khai làm cho mất mặt ông.

Triều Tiên doạ dọa chiến tranh hạt nhân trước thềm tập trận Mỹ - Hàn Bình Nhưỡng khẳng định cuộc tập trận không quân giữa Mỹ và Hàn Quốc có thể dẫn đến chiến tranh hạt nhân trong mai sau.

Tham khảo thêm: bomtangap